Thu thập mẫu hiện trường phục vụ điều tra ổ dịch

Giới thiệu

Điều tra ổ dịch là một phần quan trọng của dịch tễ học và Một sức khoẻ. Nó giúp xác định nguồn gốc của các ổ dịch đang diễn ra và ngăn chặn sự lây lan của các tác nhân gây bệnh. Một trong những bước quan trọng nhất trong điều tra ổ dịch là thu thập mẫu bệnh phẩm. Kết quả phòng thí nghiệm cực kỳ có giá trị, vì chúng có thể giúp xác định tác nhân gây bệnh, cung cấp thông tin về phương thức lây truyền và xác định các nguồn ổ dịch có thể xảy ra.

Việc thu thập mẫu động vật rất quan trọng để ước tính khả năng gây bệnh của các bệnh lây truyền từ động vật sang người, bao gồm các ổ dịch gần đây như cúm gia cầm A/H5N1 và COVID-19. Khi nghi ngờ có ổ dịch, các mẫu động vật/môi trường thường được thu thập cùng với các mẫu lâm sàng từ con người nhằm hỗ trợ giả thuyết rằng nguồn lây từ động vật hoặc môi trường là giống với nguồn của ổ dịch. Quy trình thu thập mẫu tốt có thể giúp giảm chi phí, tiết kiệm thời gian và tăng độ chính xác của kết quả. Khi đối mặt với các tác nhân chưa xác định, việc đảm bảo an toàn sinh học trong quá trình lấy mẫu và khử trùng sau khi lấy mẫu tại hiện trường là điều cần thiết.

Việt Nam là một quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, với tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ kết hợp với toàn cầu hóa và gia tăng du lịch, thương mại, làm tăng khả năng xuất hiện và lây lan các bệnh truyền nhiễm từ châu Á. Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương (NIHE) tại Hà Nội được Bộ Y tế chỉ định là viện đầu ngành tại Việt Nam về giám sát, chẩn đoán, phòng ngừa và kiểm soát bệnh truyền nhiễm. NIHE có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với Bộ Y tế (MoH) và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (MARD). Trong những thập kỷ qua, NIHE đã tham gia ứng phó các dịch SARS-CoV-1 (2003), H5N1 ở người (từ năm 2004), cúm A H1N1pdm09, Enterovirus A71, SARS-CoV-2 và chuẩn bị ứng phó với MERS-CoV, cúm A H7N9, virus Ebola và Zika.

Mục tiêu

Sau khi hoàn thành khóa học, học viên sẽ có năng lực:

1. Hiểu biết về lực lượng lao động phòng thí nghiệm y tế công cộng trong khung Một sức khoẻ.
2. Kiến thức về cách sử dụng đúng thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE).
3. Kỹ năng thu thập mẫu ngoáy họng và ngoáy mũi, dán nhãn và đóng gói mẫu để giảm thiểu nguy cơ với các chất độc hại.
4. Đảm bảo vệ sinh và an toàn sau khi thu thập mẫu thông qua khử trùng và làm sạch các dụng cụ đã sử dụng.

Đối tượng tham gia

• Nhân viên phòng thí nghiệm y tế công cộng tại các Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật (CDC) cấp tỉnh, các bệnh viện cấp tỉnh/quốc gia.
• Sinh viên các ngành liên quan đến y tế tại các trường cao đẳng/đại học.
• Các nhân viên y tế tuyến đầu và những người hỗ trợ trong công tác lấy mẫu.
• Những cá nhân quan tâm đến One Health.

Kết quả dự kiến

• Học viên thực hành sử dụng PPE và thu thập mẫu thành thạo.
• Nâng cao năng lực hiểu và xây dựng danh sách kiểm tra vật liệu, thiết bị cần thiết cho các tình huống ổ dịch khác nhau.
• Phản ứng ngay lập tức khi gặp sự cố.
• Hiểu rõ ràng rằng phân loại chất thải, khử trùng các chất lây nhiễm và làm sạch khu vực làm việc là các bước quan trọng trong quy trình thu thập mẫu.

Giảng viên

• PGS. TS. Nguyễn Lê Khánh Hằng, Phó trưởng khoa Virus học, NIHE.
• PGS. TS. Lê Thị Quỳnh Mai, NIHE, Cố vấn cao cấp, NIHE.
• Lê Thị Thanh, Nhà nghiên cứu, NIHE.
• ThS. Ung Thị Hồng Trang, Nhà nghiên cứu, NIHE.
• Nguyễn Vũ Sơn, Nhà nghiên cứu, NIHE.
• ThS. Vương Đức Cường, Nhà nghiên cứu, NIHE.
• ThS. Nguyễn Phương Anh, Nhà nghiên cứu, NIHE.